مردمان ساکن دنیای جدید در دهههای اخیر با پدیده فراگیر شدن رسانه های جمعی و پیشرفت فنآوریهای نوین ارتباطی در جامعه مواجه شدهاند؛ پدیدهای که توانست قسمت اعظمی از زندگی روزانه آنها را در برگرفته و مهمترین کانال ارتباطی آنها با جهان پیرامون باشد. این پدیده بهتمامی حوزههای خصوصی و عمومی زندگی آنها، اعم از اخلاقی، دینی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی نفوذ پیداکرده است.(جیمز پاتر 2011)
سواد رسانهای یکی از مهمترین مؤلفههایی است که در سیاستگذاریهای رسانهای و ارتباطی در نیمقرن اخیر جهت تحقیق، تحلیل، آموزش و آگاهی از اثرات رسانهها بر اقشار مختلف جامعه بکار رفته است. سواد رسانهای مفهومی است چندوجهی که ارتقای آن در بین افراد جامعه میتواند جامعه را از حالت تدافعی خارج و در موقعیتی برتر قرار دهد. (جیمز پاتر 2011)
دستیابی به سطح بالاتر سواد رسانهای به افراد این توانایی را میدهد تا تدریجاً تعاریف رسانهای را شکافته و «خطوط رمزی» را که رسانهها در ذهن ما برنامهریزی کردهاند را پاککرده و دیدگاههای خود را جایگزین برنامهریزی رسانهای کنیم. (جیمز پاتر 2011)
زندگی در دنیایی اشباعشده از پیام رسانه ای
برای حفظ بقا در فرهنگی اشباعشده از اطلاعاسوت، ذهن خود را روی حالت «هدایتگر خودکار» (Automatic Pilot) قرار میدهیم تا در برابر سیل پیامهای رسانهای که همیشه با آنها روبرو میشویم، از ما محافظت کند. نکتهی مخاطرهآمیز در فرآیند پردازش خودکار پیامها این است که به رسانهها اجازه داده میشود تا فرآیند فکری ما را سروسامان ببخشند. (جیمز پاتر 2011)
فرهنگ ما از اطلاعات اشباعشده است. سیل پیامها از طریق رسانههای جمعی بهسوی ما میآیند. برای مثال: در آمریکا تقریباً 175000 عنوان کتاب و هرساله 5/65 میلیون ساعت ایستگاههای رادیویی و 48 میلیون ساعت تلویزیون برنامه اصلی و بدون تکرار پخش میکند. (همان، ص 25 و 26) ضمناً اینترنت به ما امکان دسترسی به سه هزار روزنامه را میدهد.(Kawamoto, 2003)
شبکه تارنمای جهانگستر (The World Wide Web(www)) قابلیت دسترسی به حدود 5/2 میلیون سند را فراهم میکند. این اطلاعات بهطور عمومی در دسترس میباشد. یا در این شبکهها وبهایی وجود دارد که دسترسی به آنها نیازمند عضویت و حق اشتراک است یا خصوصی هستند. که حجم اطلاعات این وبها 400 تا 500 برابر وبهای عمومی هستند.(Lyman & varian, 2003) در حال حاضر این اطلاعات بهطور فزایندهای رو به رشد میباشند.
هرسال چه میزان اطلاعات تولید میشود؟
در سال 2002، محققان دانشگاه کالیفرنیا در برکلی، پروژه بزرگی را انجام دادند و درنتیجه آن تخمین زدند که تنها در سال 2002، پنج اگزا بایت (=5000 ترابایت) اطلاعات در سراسر جهان تولیدشده است.(Lyman & varian, 2003) این بدین معنی است که میزان اطلاعات تولیدی تنها در سال 2002، پانصد هزار برابر تمام محتویات کتابخانه متگره ایالاتمتحده است. لیمین و واریان تخمین میزنند میزان رشد اطلاعات در هرسال 30% افزایش پیدا میکند. در سال 2008، 24 اگزابایت اطلاعات تولیدشده است. (جیمز پاتر 2011)
اخیراً یک مطالعه جامع درباره استفاده از رسانهها مشخص کرد که حدود 30% از زمان بیداری ما در طول روز با رسانهها بهعنوان فعالیتی انحصاری میگذرد و 39% دیگر نیز به استفاده از رسانه در کنار فعالیتهای دیگر اختصاص دارد. این محاسبه نشان میدهد تقریباً 70% از فعالیت روزانه افراد نوعی استفاده از رسانه را شامل میشود. در مقابل، کمتر از 21% زمان ما، به کارهای دیگر اختصاص داده میشود. (Ransford.2005)
برای مطالعه ادامه محتوا فایل زیر را دانلود کنید.